Dayanışma İyileştirir – Kadından Kadına Sağlık Projesi
Sabancı Vakfı 2024-2025 yılı Açık Çağrılı Hibe Programı desteği, Dayanışmanın Kadın Hali Derneği (DAKAHDER) ortaklığı ve BEIJE’in katkılarıyla Dayanışma İyileştirir; Kadından Kadına Sağlık projesine başladığımızı sizlerle paylaşmaktan mutluluk duyuyoruz.
Önce Çocuklar Derneği olarak 6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra afetin etkilediği illerden biri olan Adıyaman’da gönüllü faaliyetler gerçekleştirdik. Adıyaman’ın Kömür beldesinde çocuk, genç ve kadınlar için inşa ettiğimiz kültür-sanat merkezinde yürütülen çalışmalarımızı ilerleterek farklı bir boyuta taşıyoruz. Adıyaman’ın farklı ilçelerinde kız çocukları ve kadınların sağlık haklarına erişimini desteklemek için Dayanışma İyileştirir; Kadından Kadına Sağlık projesiyle çalışmalarımıza devam ediyoruz.
Nasıl Başladık?
Ergenlik, insan yaşam döngüsü içinde fiziksel, ruhsal ve zihinsel gelişim açısından önemli bir dönemdir. Bununla birlikte hem kendi ergenlik dönemi deneyimlerimizi hem de çalışmalarımız doğrultusunda temas ettiğimiz kadın ve çocukların ergenlik dönemi anlatılarını düşündüğümüzde sağlıklı ve doğru bilgiye erişerek geçirilen ergenlik deneyimlerinden uzakta olduğumuzu fark ediyoruz. Çocuk ve ergen gelişimi üzerine yapılan araştırmalar ve güncel veriler incelendiğinde de bu deneyimlere dair verilerle karşılaşıyoruz.
Özellikle cinsel sağlık ve üreme sağlığı alanındaki bilgi eksikliği, ergenlik dönemindeki kız çocuklarının doğru bilgi, yönlendirme ve destekten uzak oluşları önümüzde duran önemli sorunlardan biridir. Maalesef süregiden ve gücünü toplumsal eşitsizliklerden alan ergenlik ve cinsellikle ile ilgili tabular, yanlış bilgiler ve kültürel inançlar kız çocuklarının ve kadınların sağlıklı beden algısının gelişmesini sekteye uğratıyor. Bu deneyimler ve bilgi kısıtlılığı da kadınların cinsel, bedensel ve ruhsal sağlığını derinden etkiliyor.
Deprem gibi afet ve kriz dönemleri cinsel sağlık ve üreme sağlığı konusunda bilgi ve desteğin hem kadınlar hem de kız çocukları için en aza indiği ve bu alandaki eşitsizliklerin derinleştiği dönemlerin başında gelmektedir. Nitekim Kahramanmaraş merkezli depremlerinde, afet döneminde ve sonrasında ergenlik süreci içindeki kız çocukları ile gebelik dönemindeki kadınlar için hijyenik ürünlere, desteğe, bilgiye ve yönlendirmeye ulaşmanın ne kadar zor olduğunu sahada doğrudan deneyimledik. Bu kapsamda yapılacak çalışmalar depremin üzerinden geçen zamana rağmen hala büyük önem arz etmektedir.
Neler Yapacağız?
Projeye başladığımız Temmuz ve Ağustos aylarında yoğun bir fizibilite çalışmasından sonra Eylül ayı itibariyle Adıyaman merkez ve ilçelerinde 12-18 yaş aralığındaki kız çocukları için menstrüel döngü, toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadına yönelik şiddet üzerine konuşacağımız 10 farklı atölye ile sahaya çıkarak 300 kız çocuğuna; eş zamanlı olarak 10 farklı atölye ile de cinsel sağlık, üreme sağlığı ve sağlık hakkı başlıklarındaki atölyelerle de 300 kadına ulaşmayı hedefliyoruz. Bununla birlikte kadın sağlığı için cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, meme kanseri, rahim ağzı kanseri gibi kadın sağlığı için önemli tarama testlerinin ne kadar hayati önem taşıdığına dair ciddi bir farkındalık yaratarak koruyucu sağlık hizmetine katkıda bulunmak temel hedeflerimiz arasındadır. Ayrıca proje süresince hem kız çocukları hem kadınlarla beraber kadına yönelik şiddeti, fark ettiğimiz veya etmediğimiz şiddet türleriyle nasıl mücadele etmemiz gerektiğini ve kendimizi bu şiddet türlerinden nasıl koruyacağımızı konuşmak tam da “Kadından Kadına Dayanışma”nın amaçlarından biri olacaktır.
Umudumuz, temas ettiğimiz her kadın ve kız çocuğunun hayatında bedeni ile, kurduğu ilişkiyi daha sağlıklı ve eşit bir zemine taşımaktır.
Haziran 2025’te 20 atölyeyi tamamlamış olup 10 ay boyunca sahadan elde ettiğimiz veriler ve deneyimler ışığında, Diyarbakır ve Adıyaman’da faaliyet yürüten sivil toplum örgütleri ve meslek odalarının katılımıyla bu alandaki ihtiyaçlara dikkat çekmek, farkındalık yaratmak ve projenin çıktılarını paylaşmak amacıyla geniş katılımlı bir çalıştay düzenlemeyi amaçlıyoruz. Böylece projenin çıktılarının yararlanıcılarla sınırlı kalmayıp hizmet sunucu ve karar alıcılara da etki etmesini hedefliyoruz.
Bu süreçlerde Açık Çağrılı Hibe Programı kapsamında verdiği destekler için başta Sabancı Vakfı olmak üzere, alandaki deneyimleri ve bilgileriyle proje boyunca dayanışma içinde olacağımız proje ortağımız DAKAHDER’e, sahada temas ettiğimiz her kadına ve kız çocuğuna ulaştırmak üzere 1000 adet hijyen kitini sağlayan BEIJE markasına ve projemize emek veren ve katkı sunan herkese teşekkür ederiz.
Dayanışmayla,
Önce Çocuklar Derneği Yönetim Kurulu
